Gölbaşı’nın ilçe olması ise çok eskilere dayanmaz.Gölbaşı daha önce Örencik Köyüne bağlı Gölhanı adı ile anılan bir mahalle iken 1923 yılında, buraya Oğulbey Köyündeki Bucak Müdürlüğü ile Jandarma Karakolunun taşınması ile Gölbaşı Nahiyesi adını aldı. 1936 yılında ise ilçe olan Çankaya’ya bağlandı. 1955 yılında E-5 Devlet Karayolunun bu bölgeden geçmesi ile Gölbaşı’nın nüfus artışı ve gelişmesi hızlandı. 1965 yılında da Gölbaşı Belediye teşkilatı kuruldu. 29.11.1983 gün ve 2963 sayılı Kanun ile de Gölbaşı ilçe oldu. 22.10.1990 tarih ve 90/1117 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile 2872 sayılı Cevre Kanununun 9 uncu maddesine dayanılarak “Gölbaşı İlçesi Özel Cevre Koruma Bölgesi” olarak ilan edildi. 1991 yılında da Gölbaşı Belediyesi Büyükşehir Belediyesi sınırları içine alındı.
Bugün Gölbaşı ilçesi Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde, 122.288 nüfusu ve 1300 km²`lik yüzölçümüyle devamlı gelişen ve büyüyen bir ilçe konumundadır.Gölbaşı, Ankara il merkezine 20 km. uzaklıkta, 970 metre rakımlı ve iç Anadolu platosu üzerinde bulunan bir ilçedir. Doğusunda Bala, Batısında Yenimahalle, Güneyinde Haymana ve Kuzeyinde Çankaya ilçeleri bulunmaktadır. gölbaşı inci çiçek
Gölbaşı ilçesi adından da anlaşılacağı üzere, Ankara ilinin göller bölgesidir. Bölgede Mogan ve Eymir gölleri bulunmaktadır. Mogan Gölü havzası genelde düzgün yer yer orta engebeli bir havzanın alt ucunda alüvyoner setlerin arkasında oluşmuş doğal baraj gölüdür.Yüzölçümü ortalama 6 km² dır.Gölün güneyinden itibaren 2 km`lik bir mesafede, sulak-bataklık alan nitelikli bir geçiş zonu ile yer altı ve yer üstünden kuzey doğusundaki 1.25 km²’lik alana sahip Eymir Gölüne ortalama 5 metrelik kot farkıyla boşalım sağlamaktadır. Böylelikle Eymir Gölünün su girdisinin tamamına yakını Mogan Gölü tarafından sağlanmaktadır. Geniş bir havzadan drene olan yer altı ve yer üstü suları Mogan-Eymir. göllerinden geçerek havzanın kuzeydoğu gölbaşında çiçekçi ucundan İmrahor Vadisine boşalır. Mogan gölünün su girdisi düzensiz rejimli yazları genelde kuruyan dereler vasıtasıyla olmaktadır. gölbaşı çiçek siparişi
Gölbaşı ve çevresi kışları soğuk ve yağışlı, yazları sıcak ve kurak geçen karasal iklime sahiptir. Yıllık yağış ortalaması 400 mm civarındadır. Yıllık sıcaklık ortalaması ise 11.7 C’dir.
Bölgenin yaygın bitki örtüsü otsu bitkiler olmakla birlikte değişik yüksekliklerde ve nem oranları farklı topoğrafik alanlarda farklı bitki toplulukları bulunmaktadır. Ormanlık alanlar dahGölbaşı`nın 54 mahallesinin 11`i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 108,600 kişi (% 83,3) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 65,4 km uzaklıktaki Çeltek`dir. İlçede nüfusu en fazla olan, 24.803 kişi ile Eymir mahallesidir. Gölbaşı`nın`un nüfusu 2017 yılında % 5,4 artmıştır.[16]
Gölbaşı ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu
Sıra | Mahalle | Km* | Rakım | Nüfus | |||
2016[17] | 2017[16] | 2018 | 2019 | ||||
1 | Bahçelievler Mah. | 17.713 | 22.065 | ||||
2 | Eymir Mah. | 24.368 | 24.803 | ||||
3 | Gaziosmanpaşa Mah. | 8.163 | 8.105 | ||||
4 | Hacıhasan Mah. | 490 | 518 | ||||
5 | Hacılar Mah. | 1.572 | 1.951 | ||||
6 | İncek Mah. | 4.363 | 4.662 | ||||
7 | Karşıyaka Mah. | 11.787 | 12.324 | ||||
8 | Kızılcaşar Mah. | 4.113 | 4.268 | ||||
9 | Örencik Mah. | 1.040 | 1.097 | ||||
10 | Seğmenler Mah. | 17.743 | 18.362 | ||||
11 | Şafak Mah. | 10.935 | 10.445 | ||||
Gölbaşı (merkez) | 1.000 | 102.287 | 108.600 | ||||
12 | Ahiboz Mah. | 23,4 | 1.111 | 289 | 253 | ||
13 | Akörençarşak Mah. | 58,3 | 1.185 | 253 | 242 | ||
14 | Altunçanak Mah. | 63,2 | 1.095 | 69 | 62 | ||
15 | Bağiçi Mah. | 35,1 | 1.091 | 302 | 292 | ||
16 | Ballıkpınar Mah. | 14,3 | 1.039 | 883 | 899 | ||
17 | Bezirhane Mah. | 37,6 | 1.074 | 593 | 570 | ||
18 | Boyalık Mah. | 44,1 | 1.234 | 338 | 342 | ||
19 | Çayırlı Mah. | 34,9 | 1.201 | 199 | 190 | ||
20 | Çeltek Mah. | 65,4 | 1.071 | 59 | 61 | ||
21 | Çimşit Mah. | 44,4 | 1.169 | 245 | 271 | ||
22 | Dikilitaş Mah. | 38,9 | 1.059 | 436 | 411 | ||
23 | Emirler Mah. | 38,4 | 1.200 | 477 | 559 | ||
24 | Gökçehüyük Mah. | 18,1 | 1.081 | 988 | 986 | ||
25 | Gölbek Mah. | 60,2 | 1.074 | 206 | 231 | ||
26 | Günalan Mah. | 27,5 | 1.208 | 178 | 159 | ||
27 | Hacımuratlı Mah. | 19,5 | 1.069 | 217 | 212 | ||
28 | Halaçlı Mah. | 25,1 | 1.215 | 274 | 290 | ||
29 | İkizce Mah. | 29,3 | 1.120 | 298 | 302 | ||
30 | Karaali Merkez Mah. | 34,9 | 1.188 | 286 | 273 | ||
31 | Karaali Yazlık Mah. | 34,4 | 1.186 | 271 | 298 | ||
32 | Karacaören Mah. | 54,3 | 1.086 | 204 | 235 | ||
33 | Karagedik Aydın Mah. | 25,8 | 1.025 | 1.361 | 1.311 | ||
34 | Karagedik Ercan Mah. | 25,6 | 1.025 | 1.167 | 1.149 | ||
35 | Karaoğlan Mah. | 6,7 | 1.075 | 746 | 695 | ||
36 | Kırıklı Mah. | 33,5 | 1.128 | 104 | 97 | ||
37 | Koparan Mah. | 18,2 | 1.136 | 322 | 331 | ||
38 | Mahmatlı Mah. | 30,8 | 1.082 | 268 | 271 | ||
39 | Mahmatlıbahçe Mah. | 32,6 | 1.099 | 98 | 97 | ||
40 | Oğulbey Mah. | 12,4 | 1.102 | 1.388 | 1.463 | ||
41 | Oyaca Akarsu Mah. | 40,6 | 1.230 | 935 | 955 | ||
42 | Oyaca Yeşilçam Mah. | 39,0 | 1.228 | 778 | 759 | ||
43 | Selametli Şehit Emrah Mah. | 38,3 | 1.223 | 870 | 844 | ||
44 | Soğulcak Mah. | 32,3 | 1.140 | 163 | 153 | ||
45 | Subaşı Mah. | 36,2 | 1.117 | 258 | 248 | ||
46 | Taşpınar Mah. | 11,5 | 1.160 | 1.257 | 1.510 | ||
47 | Tepeyurt Mah. | 31,0 | 1.088 | 199 | 187 | ||
48 | Topaklı Mah. | 28,1 | 1.093 | 501 | 488 | ||
49 | Tulumtaş Mah. | 19,6 | 1.240 | 1.582 | 1.690 | ||
50 | Velihimmetli Mah. | 22,8 | 1.136 | 482 | 521 | ||
51 | Yağlıpınar Mah. | 17,1 | 1.054 | 312 | 318 | ||
52 | Yavrucuk Mah. | 14,6 | 1.011 | 361 | 338 | ||
53 | Yaylabağ Mah. | 9,6 | 1.153 | 437 | 444 | ||
54 | Yurtbeyi Mah. | 8,0 | 1.148 | 740 | 756 | ||
Gölbaşı (kırsal) | 21.394 | 21.763 | |||||
Gölbaşı (ilçe) | 123.681 | 130.363 |
a çok Eymir gölüne bakan dik yamaçlı platolarda, Beynam ormanlarında ve yeni ağaçlandırma yapılan alanlarda yer almaktadır. (Beynam ormanları Balâ ilçesi sınırları içinde yer almaktadır.)
Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesinde 476’sı tür, 6’sı alttür, 6’sı varyete almak üzere toplam 488 bitki türü mevcuttur. Gölbaşını sembolize eden değerlerden biri olan gölbaşı çiçeği Sevgi Çiçeği (Centuarea Tchihatcheffii) Türkiye`de yetişen 179 Centaurea türünden biri olup sadece Gölbaşı’nda Mogan Gölü, Hacı Hasan Mahallesi civarında yetişen bir endemiktir. Sevgi Çiçeğinin çiçeklenmesi Nisan ayının son haftasından başlayıp, Temmuz ayının ilk haftasına kadar devam eder.